Trầm hương là một phần của gỗ trong cây dó bầu, được hình thành từ những vết thương như kiến làm tổ trong thân cây, sùng đục, cây bị gãy… Cây dó bầu sẽ tiết ra một chất để tự bảo vệ và dần dần tích tụ thành lớp dầu trầm. Trầm có màu đen, nâu sẫm hoặc nâu xám, vị hơi cay và khi đốt lên tỏa mùi hương thanh nhẹ dễ chịu.
Trầm hương được hình thành như thế nào?
Trầm từ cây dó núi
Trong tự nhiên, trầm hình thành bởi các yếu tố như chim, kiến làm tổ trong thân cây, sùng đục, cây bị gãy… Các khoáng chất trong đất cũng tác động vào gốc và rễ cây dó, tạo nên trầm đặc dầu – chìm nước và Kỳ Nam. Thời gian hình thành trầm kéo dài từ vài chục năm tới hàng trăm năm.
Trầm từ cây dó bầu trồng
Cây dó bầu có thể được trồng trong vườn nhà và tác động bằng sinh học, vi sinh, hóa học và vật lý để tạo ra trầm nhân tạo. Cây dó bầu trồng được sử dụng chủ yếu để làm các sản phẩm chưng bày phong thủy, nhang và xông nhà.
Thời gian để hình thành nên trầm là bao lâu?
Tuổi của trầm là cực kỳ khó để biết đúng. Trầm chìm nước hoặc Kỳ Nam có thời gian hình thành từ vài chục năm tới hàng trăm năm. Các loại trầm thông thường khác như trầm kiến, trầm tốc thì thời gian hình thành từ vài năm tới hàng chục năm.
Các loại trầm hương hiện nay
Trầm hương có nhiều cách phân loại, tùy theo nguồn gốc, quốc gia và cách hình thành. Các loại cơ bản nhất là trầm tự nhiên và trầm nhân tạo.
Các loại tự nhiên trong rừng
Trong loại này, trầm chìm nước là loại có chất lượng cao nhất với hàm lượng tinh dầu nhiều và được hình thành trong thời gian rất lâu. Trầm chìm nước được tìm thấy ở nhiều quốc gia như Việt Nam, Lào, Campuchia, Philippin, Malaysia, Indonesia, Thái Lan, Myanma, Bruney…
Các loại tốc là phần gỗ dó bầu nhiễm dầu, bao gồm tốc banh đỏ, tốc banh xanh, tốc quầng và tốc kiến. Ngoài ra còn có trầm kiến, trầm đồi vụt, đe, mắt tử được hình thành khi kiến làm tổ trong cây dó bầu, cây dó bị gãy đổ hoặc bị tác động bởi côn trùng.
Các loại trầm trồng, nuôi cấy nhân tạo
Cây dó bầu hiện nay được trồng nhiều ở các vùng như Quảng Nam, Quảng Ngãi, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Đồng Nai, Bình Dương… Trầm trồng, nuôi cấy nhân tạo thường được sử dụng để làm các sản phẩm phong thủy, nhang và xông nhà, cũng như chế xuất tinh dầu trầm xuất khẩu.
Công dụng và ý nghĩa
Trầm hương có nhiều công dụng và ý nghĩa trong đời sống tâm linh, y học và trong sản xuất.
Ý nghĩa tâm linh
Trầm hương được coi là vật phẩm mang lại may mắn, tài lộc và hộ thân. Mùi hương trầm tạo cảm giác dễ chịu, sảng khoái và giúp giảm stress, tạo giấc ngủ sâu. Ngoài ra, trầm cũng được dùng trong cúng ông bà tổ tiên.
Làm thuốc chữa bệnh trong y học
Trầm được sử dụng để chữa mất ngủ, đau khớp, dị ứng, hỗ trợ tiêu hóa và ức chế phát triển tế bào ung thư. Ngoài ra, trầm còn có tác dụng làm đẹp da.
Chất lưu giữ mùi hương trong sản xuất nước hoa
Trầm là một thành phần quan trọng trong sản xuất nước hoa, giúp lưu giữ mùi hương cuối cùng. Trầm được sử dụng dưới dạng tinh dầu hoặc chưng cất khô.
Vì sao gỗ trầm hương lại quý giá đến vậy?
Gỗ trầm hương tự nhiên rất khó tìm thấy, đặc biệt là trầm chìm nước. Trầm có đặc tính quý trong y học, mùi hương trầm được ví như vua của mùi hương. Đồng thời, trầm mang ý nghĩa thiêng liêng và có nhiều tác dụng trong đời sống – tâm linh, phong thủy, y học… Bảo vệ cây dó để trầm mãi trường tồn cùng mẹ thiên nhiên và con người Việt Nam.
